همکاری ترکیه و سعودی: ظاهر و باطن
همکاری سعودی و ترکیه در واکنش به تحولات منطقه علی الخصوص تحولات اخیر سوریه وارد فاز جدیدی شده است. با این حال اولویت های ترکیه با اهداف سعودی در بلند مدت آن طور هم که رسانه های منطقه در بوق و کرنا می کنند یکسان نیست. ترکیه از سال ها پیش خواستار کنترل کردها در مناطق مرزی خود بوده است و بعد از تحولات میدانی سوریه از الحاق کردههای آن کشور با کردهای طرفدار حزب کارگران (پ ک ک) نگران است. شاید نگرانی ترکیه از قدرت گرفتن کردها بیشترین دغدغه ترک ها باشد و ایده احیای امپراتوری عثمانی شعاری بیش نباشد چرا که ترک ها بیش از آن که سرخوش از الحاق سرزمین های جدید به ترکیه باشند بیشتر نگران از دست دادن بخش های کرد نشین خود یا شکل گیری ناآرامی ها و نا امنی های داخلی در بلند مدت هستند. وضعیت اخیر جنگ در سوریه و در منطقه حلب عملآ وضعیت آرمانی ترک ها را از نظر شکل گیری عمق استراتژیک اخیر جهت کنترل کردها را در هم نوردید و عملا دولت اردوغان را وادار به واکنش نمود. پرسش این است که ترکیه در این مرحله دست به چه اقداماتی خواهد زد و با چه برگ های در منطقه بازی خواهد کرد و میزان موفقیت آن چگونه است.
واقعیت این است که در رقابت منطقه ای سه کشور ایران، ترکیه و سعودی همواره در حوزه های خاصی همچون فرهنگ، ت و اقتصاد با هم رقابت داشته اند ولی این رقابت ها بیشتر زمانی حالت خصمانه یافته که ترکیه و سعودی در نقش مکمل ابزارهای مکانیکی ناتو و اسرائیل در مقابل ت های منطقه ای ایران صف آرایی می کنند. در هر صورت این بدان معنا نیست که ترکیه رقایت های خاص خود با سعودی را بعد از اتفاقات سوریه فراموش کرده باشد، بلکه از نظر ژئویلیتیکی ترکیه وضعیت فعلی منطقه را بستر مناسبی جهت تضعیف رقبای منطقه ای خود می داند و ضمن رعایت مناسبات دیبلماتیک هر جا فرصت یافته جهت تفوق منطقه ای دریغ نکرده است.اتخاذ این ت اپورتونیستی و فرصت طلبانه هم اکنون وارد عرصه جدید تری شده است. استقبال از جنگنده های سعودی در پایگاه اینجرلیک و حملات توپخانه ای در مناطق کرد نشین در ظاهر نشان از همکاری ترکیه با سعودی در مسیر تضعیف محور مقاومت در سوریه و تقویت نیروهای طرفدار سعودی و خود دارد. علاوه براین، حضور نظامی ترکیه به عنوان عضوی از ناتو در واقع نماد عینی تر شاخ و نشان کشیدن آمریکا برای روسیه و مهار عملیات تأثیر گذار هوایی آن باشد. ممکن است تا حدی بخشی از این مسائل در معادله چند مجهولی سوریه صدق نماید ولی اصلی ترین و شاید تأثیر گذار ترین متغیر مهم اخیر مربوط به کمیت و کیفیت کشاندن سعودی در باطلاق سوریه توسط ترک هاست است.
وضعیت اسفناک سوریه نتیجه توطئه ای پیچیده در منطقه خاورمیانه است و این وضعیت بغرنج تنها یک قربانی به عنوان دولت و ملت سوریه ندارد بلکه به گونه ای طراحی شده که در هر برهه زمانی یکی از کشورهای منطقه خواسه یا ناخواسته مجبور به ورود در این عرصه خواهد شد و سهم خود را در مسیر تحقق اهداف طراحان این نقشه شوم ایفا می نمایند. در ظاهر تحرکات اخیر سعودی در انجام مانورهای نظامی و تبلیغات جهت اعزام نیرو به سوریه جنبه تبلیغاتی و جنگ روانی جهت تقویت موضع مخالفان در مذاکرات صلح دارد ولی واقعیت این است که شازده های جوان سعودی مرد این میدان نیستند و به جای بازی گری فعالانه خود به دلیل بی لیاقتی و بی تجربگی در نقش عروسک های خیمه شب بازی توسط بازی گران منطقه ای و فرا منطقه ای قربانی می شوند.
عملیات هوایی سعودی در سوریه قابل مقایسه با عملیات احتمالی این کشور در یمن نخواهد بود. بمباران قبایل مسلمان یکی از فقیرترین کشور جهان با خلبانان استیجاری خارجی و گرانقیمترین جنگده های غربی و در چارچوب چراغ سبز اربابان آمریکایی و اروپایی بدون حصول هیج کدام از اهداف اولیه تهاجم الگوی مناسبی جهت تکرار آن در سوریه تلقی نمی گردد. از آنجا که هدف اصلی سعودی داعش نیست بلکه حمایت از گروه های معارض و بعضآ تروریستی است که در مقابل جبهه مقاوت قرار دارند، لذا برخورد احتمالی سعودی در آسمان سوریه با پدافند هوایی نیروهای مقاومت اجتناب ناپذیر است. ترکیه خوب می داند که روسیه به چه دلیل منتظر حضور هواپیماهای آن کشور در فضای سوریه است و ناتو نیز در شرایط فعلی به هیج وجه خواهان ورود به جنگ با روسیه نیست و لذا مهار ترکیه و کنترل راهبردی عملیات آن کشور در سوریه با هدف پرهیز از گسترش ابعاد جنگ در سطوح غیر قابل کنترل در دستور مشاوران ناتو قرار دارد.در صورت اشتباه تاکتیکی و راهبردی اردوغان در سوریه، کم هزینه ترین گزینه پیش رو اخراج این کشور از عضویت در ناتوست و بروز نا امنی در شهرهای ترکیه و البته پرهزینه ترین نیز نابودی کل زیرساخت های کشور در فرصتی کوتاه خواهد بود. لذا حضور نیابتی سعودی در سوریه به منزله دور زدن محدویت های ناتو و ایفای نقش مکانیکی مکمل جبهه ضد مقاومت سوری است که البته ناکامی آن در مواجهه با استحکامات جبهه مقاومت حتمی است. درخواست عاجزانه سعودی از آمریکا جهت عهده داری رهبری عملیات نیز نشان از این واقعیت دارد که همانگونه که بارها الجبیر در روزهای اخیر تکرار نموده، سعودی بدون چتر حمایتی آمریکا شهامت دخالت مستقیم در سوریه را ندارد.
در ارتباط با احتمال حضور زمینی سعودی در سوریه ذکر همین نکته کافی است که شاید بخش اعظم نیروی مقاومت ضد تروریست در سوریه مشتاق حضور سعودی و درگیری مستقیم با آنها هستند و این واقعیت کابوس حاکمان سعودی در شرایط فعلی است. شرایطی که در آن منابع مالی کشور در دو سال اخیر به بیشترین میزان صرف امور تخریبی و ضد انسانی در منطقه شده و توان نظامی کشور نیز از طریق فرسایشی شدن جنگ در یمن و نیز احتمال تکرار ان در سوریه به ضعیف ترین حالت ممکن در آینده نزدیک خواهد رسید و در شرایطی که افکار عموم مسلمانان جهان و نیز جامعه جهانی هر روز از حمایت سعودی از گروه های تروریستی منزجرتر می شود، آیا می توان هدایت سعودی توسط ترکیه به عنوان عامل ناتو به سوی باطلاق سوریه را ناشی از همکاری ترکیه و سعودی دانست یا ناشی از رقابت خصمانه؟
سعودی ,سوریه ,ترکیه ,های ,منطقه ,کشور ,سعودی در ,در سوریه ,ترکیه و ,منطقه ای ,است که
درباره این سایت